Thờ cúng ông bà tổ tiên là một nét đẹp văn hoá tín ngưỡng có từ ngàn xưa tại Việt Nam, đặc biệt là ở các tỉnh Bắc Trung bộ truyền thống và cầu kỳ về lễ nghĩa. Trước khi về nhà chồng, các cô dâu trẻ ngày nay đều có chung băn khoăn về tập tục thờ cúng và cách sử dụng bộ đồ thờ gia tiên. Nếu bạn là một trong số đó, tham khảo chi tiết về công dụng của từng món đồ trong bộ đồ thờ tiêu chuẩn qua bài viết này sẽ là giải pháp nhanh gọn và tối ưu nhất dành cho độc giả.
Mục lục
Bộ đồ thờ gia tiên là gì?
Theo như quan niệm Á Đông có truyền thống uống nước nhớ nguồn, khi ông bà cha mẹ chúng ta viên tịch, về bên kia thế giới thì kết nối với những người còn lại trên đời vẫn không bị mất đi, thậm chí còn bền chặt hơn. Người đã khuất nên được đối đãi một cách trang trọng, trân quý nhất có thể. Chính vì vậy, nét văn hoá thờ cúng tại Việt Nam rất phong phú với nhiều hình thức vừa văn minh lại uy nghiêm, cần nhiều đồ dùng hỗ trợ.
Qua thời gian, những món đồ khác nhau dùng tại gian thờ đã được ông bà ta hệ thống lại, chế tác thành những bộ nội thất vừa hữu hiệu trong thờ phượng, vừa đẹp sắc sảo hợp với mỹ quan của ngôi nhà tổ. Những bộ nội thất thờ cúng đó được gọi chung là bộ đồ thờ gia tiên.
Bộ đồ thờ gia tiên có thể khác nhau về chất liệu, phương thức chế tác cũng như số lượng các món có trong bộ, tuỳ thuộc vào nhu cầu của mỗi đại gia đình. Tuy nhiên, công dụng của các món đồ trong bộ đồ thờ gia tiên đều như nhau.
Công dụng của các món trong bộ đồ thờ gia tiên
Các món trong bộ đồ thờ gia tiên đều mang những công dụng riêng và được thiết kế phù hợp về kích thước và kiểu dáng để đảm nhận thật tốt nhiệm vụ của chúng.
Bát hương gia tiên
Bát hương là món đồ thờ tối quan trọng trong bộ đồ thờ gia tiên, công dụng đỡ và hương/nhang sử dụng hằng ngày trong công việc thờ cúng. Có thể nói không ngoa rằng hương hoa và lòng thành mỗi ngày của con cháu đều đặt để vào trong bát hương.
Theo như lời khuyên của những bậc lão làng hiểu rõ về tập tục, một bộ đồ thờ gia tiên chuẩn mực cần phải có ba bát hương gia tiên bao gồm:
- Bát hương dành cho Phật và các bậc tiền nhân tổ tiên.
- Bát hương cho các vị thần thánh linh thiêng bảo hộ cho người trong gia đình.
- Bát hương dành cho Cô Tổ.
Chân nến/đèn thờ
Về cơ bản, chức năng của chân nến và đèn thờ trong bộ đồ thờ gia tiên là như nhau, đều có công dụng thắp sáng. Ngày nay, các bậc cha chú thường ưa chuộng sử dụng một trong hai món này lên đèn trong các dịp quan trọng. Không nhất thiết phải sử dụng cả hai, nhất là khi diện tích gian thờ có giới hạn.
Đèn thờ thường được ưa chuộng hơn vì sự an toàn, trong khi chân nến lại có sự sang trọng cổ điển và uy nghiêm rất thu hút.
Lọ hoa bàn thờ
Một bàn thờ gia tiên đẹp và lộng lẫy trong các dịp lễ Tết không thể thiếu sự xuất hiện của hoa, vậy nên lọ hoa bàn thờ là món bắt buộc phải có trong bộ đồ thờ.
Người mua bộ đồ thờ gia tiên cho nhà mới thường được khuyên nên chọn những bộ đồ thờ có ít nhất hai đến ba lọ hoa với các kích thước khác nhau. Kích thước nhỏ dành cho thờ phượng hằng ngày giản dị và tinh tế. Kích thước lọ hoa to phù hợp với cách dịp giỗ lớn, lễ Tết và các dịp đặc biệt như Vu Lan báo hiếu…
Choé
Người miền Nam có thể chưa từng nghe đến món đồ thờ này, nhưng choé lại là hiện thân văn hoá tín lúa nước ngàn đời rất phổ biến ở miền Bắc.
Choé có công dụng chứa gạo, muối và nước đi kèm với nắp đậy. Ngày nay người ta có xu hướng chỉ sử dụng hai choé cho gạo và muối, nhưng thực chất các bô lão khó tính vẫn ưa chuộng bộ đồ thờ gia tiên có ba chiếc choé hơn.
Mâm bồng
Lộc mà ta gửi đến cho thần Phật, ông bà tổ tiên đều được đặt trên mâm bồng, vậy nên tất nhiên bộ đồ thờ gia tiên chuẩn phải có những chiếc mâm bồng tốt nhất. Mâm bồng có nhiều kích thước khác nhau, độ bền cao và trang trí đẹp sẽ làm đẹp lòng tổ tiên, mát mặt gia chủ và khiến cả gian thờ bừng sáng.
Ngày nay, mâm bồng thường được dùng để đặt đồ cúng bao gồm trái cây, kẹo bánh và hiện kim như tiền vàng. Vậy nên, bộ đồ thờ gia tiên cơ bản thường đi kèm với ít nhất là ba mâm bồng.
Kỷ chén
Kỷ chén là bộ ba hoặc năm chiếc chung nhỏ dùng để rót rượu khi tiến hành các nghi thức cúng bái đúng lễ nghĩa. Có rất nhiều kích thước kỷ chén từ to như cái bát cho đến bé như chén trà, người mua cần lưu ý chọn sao cho thật phù hợp với diện tích gian thờ khi chọn mua kỷ chén.
Lời kết
Sau khi hiểu rõ về công dụng và số lượng cần thiết của từng món trong bộ đồ thờ gia tiên, có lẽ người đọc cũng đã nắm được những khái niệm cơ bản và có thể tiến hành mua sắm đồ thờ đúng chuẩn, phù hợp. Chúc các cô dâu hiện đại và đảm đang tương lai nhanh chóng ghi điểm trong mắt gia đình chồng với sự hiểu biết về tín ngưỡng Việt Nam phong phú, uy nghiêm.
Xem thêm: